
“Wie een leven redt, redt een hele wereld” [uit de Talmoed]
De 100-jarige verzetsstrijdster Andrée Geulen-Herscovici is op woensdag 1 juni 2022 overleden in een rusthuis in Brussel (Elsene).
Andrée Geulen hielp mee het leven van ongeveer 3000 kinderen te redden. In 1943 sloot ze zich aan bij de verzetsafdeling ‘Kinderen van het Verdedigingscomité van de Joden’ [Comité de Défense des Juifs /CDJ, section enfance].
Samen met andere verzetsstrijders, maatschappelijk werkers, ‘begeleidsters’ en ‘betaalsters’ bereidde ze twee jaar lang in het geheim het vertrek en transport voor van kinderen van Joodse families om hen te verbergen in de woningen van Belgische gezinnen en in internaten.
Het netwerk onderhield contact met de geplaatste kinderen en bracht ze elders onder wanneer het te gevaarlijk werd. Andrée Geulen kende de adressen van buiten en had nooit een lijst met namen bij zich.
Ze heeft bijgedragen tot een mentaliteitsverandering, omdat ze van de ene dag op de andere besloot om andere vrouwen, mannen en vooral kinderen te helpen, omdat ze mee weerstand bood aan de onderdrukker, het fascisme en de indringer.

Deze lerares die amper 22 jaar was in 1943 had de moed om actief deel te nemen aan de redding van kinderen van een zekere dood. Andrée zal vanaf het voorjaar van 1943 tot aan de bevrijding in september 1944 in totaal meer dan 300 Joodse jongens en meisjes naar hun schuilplaatsen begeleiden.
Na de bevrijding blijft Andrée betrokken bij de Joodse gemeenschap in België. Ze zet zich in voor de Aide aux Israélites Victimes de la Guerre (AIVG), de opvolger van het JVC die sociale hulp biedt aan Joodse oorlogsslachtoffers. Ze houdt ook steeds contact met de kinderen die ze had helpen verbergen.
Na de oorlog in 1948 huwt Andrée Geulen met Charles Herscovici, een Joodse man van Roemeense origine wiens ouders omkomen in Auschwitz. Het koppel blijft zich samen inzetten voor de democratische, pacifistische en antiracistische zaak. Andrée kreeg met hem twee dochters, Anne en Catherine. In haar latere leven hield ze contact met veel kinderen die ze had gered en legde ze getuigenis af.
In 1989 werd zij door Yad Vashem gehuldigd en ontving ze de titel ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’ voor haar verzet tegen de uitroeiingsideologie van de nazi’s. [bron: Vrouwenkracht]
Zij werd in maart dit jaar nog benoemd tot ereburger van Elsene, tijdens een ceremonie waar onze voorzitster Regina Suchowolski-Sluszny ook het woord heeft genomen.
Bronnen:
- naar een artikel “Belgian woman who saved Jewish kids in Holocaust, dies at 100” van 2 juni 2022 op de site van Ynet News
- naar een artikel “Een “Mensch” is heengegaan – 100-jarige Andrée Geulen overleden” van 3 juni 2022 op de site van het Forum der Joodse Organisaties (FJO)
- een artikel op deze blog “‘Mademoiselle’, lied voor Belgische Andrée Geulen, redster van 3000 Joodse kinderen tijdens WOII” van 29 juni 2012