Ook bij het Hasseltse restaurant ‘De Orangerie’ in de Walputsteeg in het Limburgse stad Hasselt, ging de dag van Yom Hashoah, wanneer Israël hun zes miljoen Joden herdenken die werden vermoord door de nazi’s, niet onopgemerkt voorbij. De chefkok vond er niet beter op dan een ‘Arbeit macht Frei’-menu op de kaart te zetten.
Arbeit Macht Frei was een cynische slogan die de nazi’s boven de toegangspoorten van de concentratiekampen en vernietigingskampen plaatsten en die nog steeds te zien zijn aan sommige kampen zoals KZ Auschwitz I (Stammlager), KZ Dachau, KZ Theresienstadt (Terezin) in Tsjechië, KZ Sachsenhausen e.a. De gevangenen zouden al snel begrijpen dat “arbeid hen niet zou vrijmaken”, maar dat ze enkel bevrijd zouden worden door de dood.
In de kampen moesten de Joden als werkslaven zware dwangarbeid verrichten als ze al niet meteen werden vermoord en of vergast of misschien wel erger: langzaam omkomen van honger en kwel, ziekte en ontbering en machteloos moesten toekijken hoe hun familie, vrienden en geliefden eronder door gingen.
Menu van de Dag in de Orangerie
“Het ging om een misplaatst grapje van onze chefkok”, zegt eigenares van de Orangerie, Michelle Vanderstraeten, die onmiddellijk alle menukaarten in de vuilbak liet kegelen:
Hij [de chefkok] geeft de menu elke dag door en dan worden die menukaarten gedrukt. Blijkbaar wou hij een grapje maken en heeft de drukker gedacht dat dit de naam van ons menu was. We zijn nu nieuwe menukaarten aan het drukken. Online hebben we de menu aangepast. We hebben onze chef meteen geroepen en hem duidelijk gemaakt dat dit niet door de beugel kan. We gaan hem niet ontslaan, neen. Maar hij heeft het stevig onder zijn voeten gehad.
Beter ware het om die chefkok een cursus Holocaust educatie te laten volgen met inbegrip van een geleid bezoek aan Fort Breendonk en de Dossinkazerne in Mechelen. Misschien helpt het wel…
Nechimia Schuldiner, vertegenwoordiger van Shomre Hadas, de Israëlitische Gemeente van Antwerpen, reageerde nogal schamper op die smakeloze en gevoelloze ‘grap’:
Lachen met het onwaarschijnlijke leed wat ons is aangedaan. Spijtig genoeg is dit een trend die alsmaar meer opschuift. We zien dit met lede ogen gebeuren. We durven vaak ook niet meer in het verweer gaan. Want de woede keert zich tegen ons. ‘Daar zijn ze weer, die klagers’. De geschiedenis herhaalt zich. Men zou beter wat meer aandacht geven aan de Holocaust in de lessen geschiedenis op de middelbare school. Maar we zien juist de om gekeerde beweging. Angstwekkend.
Bronnen:
naar een artikel van Dirk Selis “Chefkok van Hasselts restaurant zet ‘Arbeit macht Frei’- menu op de kaart” van 1 mei 2019 op de site van Het Laatste Nieuws (HLN)
naar een artikel van Jom “Hasseltse brasserie blundert met ‘Arbeit macht frei’-menu” van 1 mei 2019 op de site van Het Belang van Limburg (HBVL)